KUNSTENPARCOURS 'SHIFTING SCENERIES' SAMENGESTELD DOOR CURATOR BENEDICT VANDAELE
De veranderende omgeving van de kronkelende Zenne inspireert een dertigtal beeldende kunstenaars, geselecteerd door curator Benedict Vandaele. Met als titel 'Shifting Sceneries' verkent het kunstenparcours verschillende veranderingen op het gebied van natuur, industrie en verstedelijking.
“Tijdens mijn eerste wandelingen in de Zennevallei werd ik gegrepen door de veelheid aan impressies, door de diverse verhoudingen tussen natuur, industrie en verstedelijking.” - Benedict Vandaele
De deelnemende kunstenaars bevinden zich in verschillende fases van hun oeuvre en resideren zowel in de streek, in eigen land, als in het buitenland. Op basis van diverse linken integreren zowel opkomende talenten als gevestigde waarden nieuwe en bestaande kunstwerken op acht geselecteerde locaties, gaande van groene omgevingen tot een fabriek, een sluis, een kerk en culturele huizen als FeliX Art & Eco Museum en Het huis van Herman Teirlinck.
Deelnemende kunstenaars 'SHIFTING SCENERIES' :
Alice Vanderschoot, Anna Burvenich, Anneke Eussen, Atelier Van Lieshout, Bart Lodewijks, Bloesem,
Elias Cafmeyer, Fabian Seibert, Francesca Ferreri, Henk Visch, Honoré δ’O, Isabel Fredeus,
Jan Detavernier, Kaat Van Doren, Laura Nsengiyumva, Léo Fourdrinier, Lobke Meekes, Lode Laperre,
Maarten Vanden Eynde, Marjolijn Dijkman, Maxime Brigou, Nils Verkaeren, Peter Terrin, Renato Nicolodi,
Rob Sweere, Strook, Suzette Bousema, Tina Gillen, Ugo Schiavi, Willem Boel.
FIETSEN (35,5 Km)
Al fietsend kom je voorbij 8 kunstplekken die symbool staan voor de verandering die deze regio doormaakt. Het is de ideale manier om de Zennevallei in al haar glorie te ontdekken.
Een ticket voor het kunstenparcours kost €5 en blijft heel de periode geldig. Wens je ook een catalogus, dan kan je deze eveneens online kopen en betaal je eveneens €5. Op de 2 startplekken kan je ook alles live aankopen.
Openingsdagen & -uren 'Shifting Sceneries' > vrijdag - zaterdag en zondag tussen 10:30 & 17:00
Het plan van de fietsroute kan je hier vinden.
Meer informatie over de GIST fietsroute vind je hier.
Vertrekplaatsen fietsroute
Kom met je fiets naar één van deze 2 vertrekplaatsen :
1. FeliX Art & Eco Museum
Kuikenstraat 6, 1620 Drogenbos. Open op vrijdag, zaterdag & zondag, van 10:30 tot 17:00
2. Visit Halle
Grote Markt 1, 1500 Halle. Open op vrijdag & zaterdag, van 9:00 tot 12:00 & 13:00 tot 16:00
Opgelet : gesloten op zondag, dus op zondag geen catalogus te verkrijgen op deze locatie.
Tickets voor het kunstenparcours (en vervolgens catalogus) kan je hier kopen
WANDELEN
Je kan de kunstroute ook al wandelend beleven. De route werd opgedeeld in 3 wandelingen, één per gemeente :
GIST wandelroute HALLE (11,8KM - 2 stops)
GIST wandelroute BEERSEL (12,6KM - 2 stops)
GIST wandelroute SINT-PIETERS-LEEUW & DROGENBOS (8,4KM - 4 stops)
Jouw ticket voor de kunstroute blijft heel de periode geldig. Zo kan je deze wandelingen over meerdere dagen spreiden.
Meer informatie over de GIST wandelroutes vind je hier.
Tickets voor het kunstenparcours kan je hier kopen
Het oeuvre, de woonplek en de spirituele erfenis van schilder en boer Felix De Boeck (1898-1995) vormen een rijke inspiratiebron voor de dagelijkse werking van het FeliX Art & Eco Museum. In het voorjaar van 2022 werd de museumsite, samen met de gerenoveerde hoeve, opnieuw gelanceerd als erfgoedsite met een bijzondere symbiose tussen kunst, natuur en erfgoed. De tentoonstellingen in het museum vertrekken vanuit De Boecks abstract-geometrische avant-garde, zijn leefomgeving en tijdsgewricht, om een brug te slaan naar maatschappelijke en artistieke tendensen vandaag en in de toekomst.
In de hoeve maakt de bezoeker kennis met de authentieke schildersmaterialen in het atelier, de originele inboedel in het woongedeelte en de agrarische werktuigen in de stallen. In het omringende openbare natuurgebied van zo’n 4,5 hectare vinden regelmatig verbindende activiteiten plaats voor een breed publiek.
Domein Calmeyn, bestaande uit een hoger gelegen kasteel met park, strekt zich uit over een gebied van 25 hectare in de gemeentes Drogenbos, Sint-Pieters-Leeuw en Beersel. De Zenne loopt als een levensader door het aangelegde park in Engelse landschapsstijl en toont op bepaalde plekken haar meest kronkelende kant. Het neoclassiscistische kasteel, oorspronkelijk voltooid in 1854, wordt momenteel gerenoveerd. De privé-eigenaar heeft de ambitie om het kasteeldomein in de toekomst vaker open te stellen voor publieke activiteiten.
In 2020 vormde het reeds het decor voor het muziekfestival Paradise Down by the Lake. Het groene gebied en het meer vormen een thuis voor tal van dier- en plantensoorten, in een bijzondere relatie tot het aangrenzende industriedomein van de voormalige papierfabriek, dat onder de naam Catala Business Park in de tweede helft van 2024 een nieuw leven krijgt.
De relatief recente parochiekerk Jan Ruusbroec en Onze-Lieve-Vrouw kwam tot stand na de sloop van een eenvoudig dorpskerkje in 1895. Jan van Ruusbroec (1293-1381) leefde als kloosterling en prior in de abdij van Groenendaal. Hij schreef er mystieke traktaten in zijn Brabantse moedertaal, bedoeld voor geestelijken die het Latijn niet beheersten. Vanaf eind 2023 of begin 2024 wordt gewerkt aan een nieuwe bestemming voor de kerk. Het gebouw blijft een ontmoetingsplek met een polyvalente ruimte voor optredens, tentoonstellingen en allerlei activiteiten.
Een gedeelte (het huidige koor) blijft beschikbaar voor occasionele kerkelijke vieringen. Een ander deel zal Resto Ruisbroek huisvesten, een dynamisch non-profitproject waar enerzijds afstuderende koks en kelners tewerkgesteld zijn en anderzijds sociale partners en lokale producenten een platform krijgen. De verbouwing kadert in de ruimere opwaardering van het centrum van Ruisbroek.
De sluis van Ruisbroek is een van de tien sluizen die het waterpeil van het Kanaal Brussel-Charleroi reguleren, zodat voornamelijk vrachtschepen er vlot kunnen varen. De sluis wordt binnenkort afgebroken en vervangen door een nieuwe, elders op het kanaal. Vandaag (en sinds de sluiting van de steenkoolmijnen) bestaat de lading van doorvarende schepen voornamelijk uit bouwmaterialen, stenen, brandstoffen, graan en oud ijzer.
Om de vlotte toegang van aangepaste containerschepen te blijven verzekeren, wordt een verdieping en verbreding van het kanaal tussen Lembeek en Drogenbos beoogd, alsook langere sluizen. De vernieuwing gaat gepaard met een hedendaagsere stadsontwikkeling in de omgeving van het kanaal. Er komen onder meer een nieuwe fiets- en voetgangersbrug, aantrekkelijke wandel- en fietsroutes en een strook plasbermen. Met deze veelzijdige transformatie biedt het Kanaal Brussel-Charleroi een blik op de toekomst, waarin verschillende aspecten van de samenleving zo respectvol mogelijk samenkomen.
In de zomer van 2022 onderging het Albertpark in Halle een grondige transformatie, naar aanleiding van haar 125e verjaardag. Er kwamen een Zenneterras, nieuwe bomen, bijenvriendelijke vasteplantenborders, nieuwe paden, een inkomplein en houten zitbanken met ingebouwde verlichting. Recente en oudere kunstwerken gaan samen in het park. Enkele historische beelden stonden in het kader van actuele maatschappelijke kwesties ter discussie. Na bevragingen bij de inwoners ondergingen met name twee sculpturen een significante verandering. Het borstbeeld van Leopold II werd in maart 2023 symbolisch naast zijn sokkel geplaatst, begeleid door een informatief paneel. Naast het monument Hulde aan de pionierswerd een klimop geplant, zodat het beeld geleidelijk opgaat in het groene park.
Het Malakoffdomein, ook wel bekend als de Grote Zenne of het Verdronken Torendomein, is een idyllisch stuk groen met een afgesneden meander van de Zenne. De aanleg van het Kanaal Brussel-Charleroi zorgde voor een afsnijding tussen het domein en het Kasteelpark van Lembeek. Na een grondige sanering van de oude Zennemeanders in 2015 bloeit de biodiversiteit weer op: vijvers, hooilanden, struiken, rietkragen, moeras-, oever- en verlandingszones vormen de ideale leefomgeving voor een grote variatie aan fauna en flora.
Paul Claes, jeneverstoker en toenmalige eigenaar van het landgoed, liet er in 1854 een sterk staaltje praalarchitectuur optrekken, in de vorm van een nagebouwde ruïne van een middeleeuwse burchttoren. De Malakofftoren heeft zijn naam te danken aan een re-enactment van de Slag bij Malachov in 1855. Vandaag is het natuurdomein in bezit van Agentschap Natuur en Bos.
Voormalige Demeurs papierfabriek
De eerste sporen van een papiermolen langs de Molenbeek in Neerdorp, Huizingen dateren uit 1568. De komst van de familie Demeurs, die de papierfabriek zes generaties lang exploiteerde van 1824 tot 1970, was cruciaal voor de bloei van de papierproductie in Huizingen. Bij de omschakeling naar mechanische productie bleef het water uit de Molenbeek steeds een belangrijke factor. Als keerzijde kreeg de natuur rondom de fabriek het echter hard te verduren: van stinkende rookwalmen tot afvalstoffen in het water. Na het opdoeken van de industriële activiteiten in 2003 volgde een lange periode van leegstand. De reconversie van de Manchestersite, genoemd naar de architecturale stijl van het centrale gebouw, naar een bedrijvenzone met een veelzijdig karakter is momenteel volop bezig.
De voormalige papierfabriek wordt omgevormd tot evenementenruimte. Andere gebouwen worden vanaf eind 2024 onder handen genomen en zullen een brouwerij, een fitnessruimte en een nieuwe KMO-zone huisvesten. Park Neerdorp, een groen gebied op het terrein, waar de Molenbeek doorheen loopt, is sinds 2018 een aangename recreatieplek met rustpunten, een speeltuin, bruggen en wandel- en fietspaden.
Aan de Uwenberg in Beersel, omgeven door een romantische tuin, bevindt zich de woning van Herman Teirlinck (1897-1967). Als dichter, romanschrijver en toneelauteur behoort hij tot een van de meest vooraanstaande figuren in de culturele wereld van de 20e eeuw. Het idyllische uitzicht over de Zennebeemden en talrijke kerktorens inspireerde Teirlinck om zijn eigen huis op deze locatie te bouwen en zich er in 1936 te vestigen. In 1951 schreef hij er Brabants Brueghelreservaat bedreigd, als reactie op de zichtbare verdrijving van het sprookjesachtige landschap in de Zennevallei door de uitbreiding van het verkeersnetwerk en de opkomst van de consumptie- en diensteconomie. Het mocht niet baten: de E19 en het hogesnelheidsspoor richting Parijs kwamen er toch.
Zo’n vijftien jaar na Teirlincks overlijden werd het huis, inmiddels vergaard door de gemeente Beersel, opengesteld als museum gewijd aan de schrijver. In 2014 werd het gesloten en te koop gezet. Sinds 2017 is het door de nieuwe privé-eigenaar toevertrouwd aan de vzw Het huis van Herman Teirlinck, die het omtoverde tot een gastvrije ontmoetingsplek voor schrijvers, artiesten, lezers, wandelaars en liefhebbers. In 2020 startte de renovatie en uitbreiding van het huis en de tuin, waarbij onder meer het originele meubilair werd teruggeplaatst.